De afgelopen periode heeft minister Kuipers steeds meer invulling gegeven aan de plannen omtrent de GVS-modernisering, maar liet bepaalde details omtrent de mitigerende maatregelen ter bescherming van de onderkant van de geneesmiddelenmarkt nog achterwege. Zojuist heeft hij het opslagpercentage voor deze groep zowel met betrekking tot de Wgp– als de GVS-herberekening bekendgemaakt.
Begin deze maand schreef Kuipers een financieel vangnet voor patiënten en een opslag voor clusters met een relatief lage omzet te willen inzetten om problemen met beschikbaarheid en bijbetalingen te voorkomen. In de nieuwste Kamerbrief (pdf) laat de minister weten dat hij het risico op beschikbaarheidsproblemen wil beperken door uit voorzorg zowel binnen het GVS en de Wgp een structurele opslag te hanteren.
Opslagpercentages
Binnen de Wgp krijgen productgroepen met een jaaromzet onder de € 500.000 een opslag van 15% bovenop de maximumprijs. Omdat het prijsberekeningssysteem moet worden aangepast, is de verwachte ingangsdatum van deze maatregel oktober 2023 – tegelijk met de tweede herijking van dat jaar. De huidige mitigerende maatregel blijft nog in ieder geval tot het einde van 2022 gelden. Er is nog geen invulling gegeven aan de Wgp-ronde van april 2023.
Voor het GVS krijgen clusters met een jaaromzet lager dan € 1 miljoen een opslag van 50% bovenop de herberekende vergoedingslimiet. Deze maatregelen vraagt een aanpassing van de Regeling zorgverzekering (Rzv) en zal tegelijk met de herberekening van het GVS (1 januari 2023) ingaan.
Voor beide opslagen geldt dat het om de omzet in Nederland gaat op basis van de AIP die is vermeld in de G-standaard en het aantal verstrekkingen in de referentieperiode exclusief btw. De opslag wordt bovendien berekend over het gemiddelde van het cluster of de productgroep, wat betekent dat het individuele effect op producten af kan wijken van die 15% of 50%.
De maatregelen zijn in principe niet van toepassing op nieuwe productgroepen en clusters, omdat die op de markt worden gebracht omdat ze voor de fabrikant rendabel zouden moeten zijn. Ook kan het zo zijn dat een middel binnen de Wgp wél en binnen het GVS níet (of andersom) tot de onderkant geneesmiddelenmarkt behoort, omdat beide prijsdrukkende mechanismes een eigen systematiek kennen. De maatregelen zullen in ieder geval twee jaar worden vastgezet, maar uit de beslisnota (pdf) wordt wel duidelijk dat de minister wordt geadviseerd om de omzetgrens en hoogte van de opslag periodiek te herzien, om zo een opwaartse prijsspiraal te voorkomen.
Het streven is om alle vergoedingslimieten inclusief opslag in september met het veld te delen. Al eerder worden de vergoedingslimieten zonder opslag bekend gemaakt, hoewel het de bedoeling is dat de GVS-clusters die in aanmerking komen voor de opslag al wel kenbaar worden gemaakt.
Voor kwetsbare middelen waarvoor de opslag niet toereikend is, bestaat binnen de Wgp een vangnet. Indien een handelsvergunninghouder in een uitzonderlijk geval kan bewijzen dat de afzet in Nederland niet mogelijk is vanwege de Wgp, dan kan de maximumprijs hoger worden.
Onderbouwing
De omzetgrens is gebaseerd op data over de omzet van geneesmiddelen waarbij de handelsvergunning in het verleden is ingetrokken, en het gemiddeld aantal middelen per GVS-cluster en Wgp-productgroep. Voor de Wgp is de verwachte gemiddelde daling 13% van de maximumprijzen vanwege de Wgp-wijziging in april 2020. Binnen het GVS wordt een daling van 33% van de vergoedingslimieten verwacht binnen clusters met een relatief lage omzet. Om die daling gemiddeld te compenseren worden de limieten met 50% verhoogd.
Tabel: Onderkant markt binnen Wgp en GVS, bedragen exclusief btw
Bron: VWS
Kuipers schrijft dat op basis van de tabel blijkt dat de maatregelen op groepsniveau voor 55% van de Wgp-productgroepen en 40% van de GVS-clusters zijn. Al eerder meldde hij dat het financieel slechts een beperkt deel van de totale omzet betreft: 4% voor de Wgp en 2,5% voor het GVS. De kosten binnen de Wgp komen dan uit op structureel maximaal € 10 miljoen extra- en € 5 miljoen intramuraal. Voor het GVS is dit € 5 tot € 10 miljoen.
Wetstraject Wgp
Hij laat overigens ook weten dat het wetstraject voor een (volgens de minister geen grootschalige) herziening van de Wgp vertraging heeft opgelopen, waardoor hij pas begin 2024 de Kamer informeert over de stand van zaken over dit traject.
Bron: Axon Healthcare, Ministerie van VWS
