De MedTech-sector is behoorlijk in opkomst. Afgemeten aan het aantal patentaanvragen stevent zij zelfs de farmaceutische patentaanvragen voorbij. Bovendien kent ook de regelgeving een sterke transitie, wat wellicht tekenend is voor de dynamiek in deze gefragmenteerde markt. Die markt mag dan wel Europees zijn, maar Nederland blijkt daarbinnen allesbehalve koploper…
Recent is de jaarlijkse monitor (pdf) vanuit de Europese brancheorganisatie MedTech Europe verschenen met kerngegevens over 2019 van deze sector in Europees perspectief. Zoals verwacht wordt het innovatieve karakter en het belang voor de Europese economie benadrukt. Opvallend echter ook zijn de verschillen tussen de landen, hetgeen de vraag oproept hoe Nederland zich binnen deze sector manifesteert.
Innovatie troef
Afgaand op de hoeveelheid patentaanvragen en toekenningen scoort de MedTech-sector hoog als het gaat om innovatie. Met bijna 14.000 aanvragen bij de European Patent Office (EPO) gerelateerd aan medische technologie, een lichte stijging (+0.9%) ten opzichte van het voorgaande jaar, bekleedt de sector de tweede plaats van alle sectoren in Europa. Als je de circa 7.700 farmaceutische patentaanvragen daarbij zou rekenen, dan zou de Life Sciences & Health (LSH) branche met trots de lijst aanvoeren. Dat innovatieve aspect lijkt in de brede publieke perceptie, zeker in Nederland, nog wel eens ondergesneeuwd, waar een sterke focus op kosten dominant is.
In de context van een stijgende zorgvraag en daarmee stijgende zorguitgaven is doelmatigheid natuurlijk troef. In dat licht bezien gaat het natuurlijk niet alleen om het implementeren van nieuwe technieken en producten, maar zeker ook om het tijdig de-implementeren van technologie die niet langer voldoende effectief en doelmatig is. Dat klinkt dan ook sterk uit de vorig jaar gepresenteerde visie van VWS op de medische technologie. In die zin zou het interessant zijn om naast de grote instroom aan nieuwe producten ook te kunnen inzien hoe zich dat met een uitstroom van oude technologie verhoudt.
Het rapport spreekt in dat licht over een gemiddelde product lifecycle van 18-24 maanden, voordat er een verbeterde versie ter beschikking komt, een snelle doorloop aldus.
Regelgeving in transitie
De juridische context van de MedTech-markt is op het moment van verschijnen van de monitor aan verandering onderhevig. Immers, de geplande invoer van de Medical Devices Regulation (MDR) die voor mei op de rol stond is met ene jaar uitgesteld. De geplande invoerdatum van mei 2022 voor de IVDR ten aanzien van de in-vitro diagnostiek staat vooralsnog overeind, al wordt ook deze datum al kritisch bekeken. De grote globale bedrijven hebben voldoende capaciteit om hier tijdig op in te spelen, maar voor veel kleinere bedrijven heeft deze aangescherpte regelgeving veel impact.
Omvangrijke gefragmenteerde markt
Met circa 730.000 mensen werkzaam in de medische technologie is het een sector van economisch belang voor Europa. Nederland is hierin relatief geen kartrekker en bezet de 12e plaats als het gaat om aantal mensen die direct werkzaam zijn in de sector (9 op 10.000 inwoners). In die vergelijking lopen Ierland (83) en Zwitserland (69) aan kop, gevolgd door Denemarken en Duitsland (resp. 29 en 28 op 10.000 inwoners).
De totale marktomvang bedroeg in 2018 circa €120 miljard euro, Nederland had daarin een aandeel van 4,2%. Om het in perspectief van de totale zorguitgaven te zien: in Europa wordt gemiddeld 10% van het BBP aan gezondheidszorg uitgegeven, daarvan betreft 7,4% uitgaven voor medische technologie. Deze uitgaven variëren overigens sterk per land (van 5% tot 12% van BBP).
Nederland is overigens wel een relatief grote exporteur als het om medische technologie gaat (en meer export dan import):
Belangrijk om bij de gepubliceerde monitor in het achterhoofd te houden is dat de sector behoorlijk gefragmenteerd is. Niet alleen wat betreft verschillende aandachtsgebieden en soorten producten, maar ook qua risico-classificatie in relatie tot de MDR. Daarnaast is er een groot verschil in type bedrijven, waarvan 95% tot het MKB gerekend kan worden.
