De farmaceutische marktcijfers tonen een atypische maand maart, met pieken en dalen die extremer zijn dan anders. Natuurlijk is te zien hoe het coronavirus in maart stevig voet aan de Nederlandse grond kreeg, maar er zijn ook veel sterkere periodieke effecten te ontwaren. Zo heeft men zich met de start van het voorjaar meer dan gemiddeld willen wapenen tegen de pollen. Evengoed werden in deze ontluikende lente voorraden aangelegd, anticiperend op een Wgp-herijking die op het allerlaatste moment toch uitgesteld bleek te worden. Axon zet enkele trends op een rij.

Deze uiteenzetting is gebaseerd op de cijfers van de geneesmiddeleninkoop door apotheken en ziekenhuizen. Ook als we de maand maart tegen het verleden afzetten, is in deze laatste maand een piek te zien. Welke trends veroorzaken die piek precies?

Hamstervirus

Het coronavirus heeft Jan en alleman aangezet tot vooral het hamsteren van wat populair gezegd gezien kan worden als huis-, tuin- en keukenmiddelen. De effecten zijn duidelijk zichtbaar in de extramurale receptgeneesmiddelen: N2B (o.a. paracetamol, waarvan een groot deel zelf moet worden betaald) en R5 (hoest en keel). Mogelijk werd in afwachting van onzekere tijden een noodvoorraad veiliggesteld. In veel mindere mate bezocht men de apotheek voor enkele vitaminen en NSAID’s (zoals ibuprofen). Hieronder is die laatste categorie afgezet tegen de duidelijk waarneembare piek van de N2B.

Grafiek N2B (paracetamol) & M1A (NSAID) (Bron: fiROM/Close-Up)

Extra IC-medicatie in ziekenhuizen

Binnen de muren van het ziekenhuis heeft in maart ook een omslag plaatsgevonden. Specifiek voor gehospitaliseerde patiënten werden extra anesthetica (o.a. Propofol N1A) en morfine-achtige pijnstilling (N2A) in huis gehaald. Deze intramurale medicatie is onder meer nodig op de Intensive Care. Voor één van de anesthetica is inmiddels zelfs tijdelijk het prijsplafond losgelaten, om de beschikbaarheid te garanderen.

Grafiek propofol (Bron: fiROM/Close-Up)

Lente in de lucht?

De medicatie gebruikt om luchtwegen te verwijden (R3A bronchodilatoren) laat ook een duidelijke stijging zien. Niet verwonderlijk, gezien het effect dat COVID-19 juist in de luchtwegen heeft. Ook gecorrigeerd voor de coronacrisis blijft maart echter een extreme maand. Kennelijk speelde pollen en/of allergieën op, want duidelijk te zien is dat het volume van de antihistaminica nu eerder dan vorig jaar toenam.

Grafiek R3A (bronchodilatoren)& R6A (antihistaminica) (Bron: fiROM/Close-Up)

Afgebouwde voorraad door Wgp-uitstel op het laatste moment weer aangevuld

Mogelijk nog ingrijpender, vanwege de volumineuzere omvang, betreft de voorraden die eind maart aangelegd moesten worden. Doordat herijking van de Wgp-maximumprijzen (behalve voor prijsverhogingen) werd uitgesteld, zagen groothandels zich genoodzaakt om hun afgebouwde voorraden weer aan te vullen. Door een wetswijziging zou de herijking in april de prijzen immers veel sterker drukken dan normaal en daar werd in de keten ook op geanticipeerd. Echter, ook daar heeft de huidige coronacrisis nu (tijdelijk) vat op gekregen. De maximumprijzen worden elk half jaar vastgesteld, maar het prijsdrukkende effect staat nu ingepland voor dit najaar (1 oktober 2020).